Enzim Çeşitleri Nelerdir?
22 Temmuz 2024

Enzim Çeşitleri Nelerdir?

Enzim Çeşitleri

Enzimler, protein yapısında olan ve yalnızca canlılar tarafından sentezlenen biyolojik katalizörlerdir. Bu enzimler, hücreler içinde meydana gelen binlerce kimyasal tepkimenin hızını ve özgüllüğünü düzenler. Çoğu zaman bu enzimler, hücre dışında da etkilerini koruyabilirler. Aynı enzim, farklı doku veya hücre tiplerinde katalizör görevi üstlenebilir. Bu durumda, enzimlerin üç boyutlu yapısı farklı olsa da görevleri aynı olan izoenzimler oluşur. Canlı hücrelerde meydana gelen tepkimeler genellikle 0 ile 50 derece arasında, sıklıkla da 20 ile 42 derece arasında gerçekleşir.

Enzimlerin çoğu protein içerir veya protein bir kısım bulundururlar. Enzimin etki ettiği bileşiğe ise substrat denir. Bu enzimlerin bir saniyede etki ettiği substrat molekül sayısına ise turnover sayısı denir. Enzimli tepkimeler, aktivasyon enerjisini düşürerek, zor ve uzun vadede gerçekleşecek olan tepkimeleri kısa sürede ve az enerji ile gerçekleştirir.

Enzimlerin Yapısal Çeşitleri

  • Basit Enzimler: Bu enzimler yalnızca proteinden oluşur. Sindirim enzimleri ve üreyi parçalayan üreaz enzimleri, basit enzimlere örnektir. Uygulanan reaksiyon doğrudan protein kısmı tarafından gerçekleştirilir.
  • Bileşik Enzimler: Bileşik enzimler, protein ve yardımcı moleküllerden oluşur. Yardımcı moleküller vitaminler veya mineral maddeler olabilir. Bileşik enzimlerin protein kısmına apoenzim, vitamin kısmına ise koenzim denir. Metal iyonlar ve mineral maddeler ise enzim aktivatörleri olarak adlandırılır. Bileşik enzimler, yapı gereği ayrı ayrı görev yapmazlar. Enzimin etki edeceği maddeyi protein kısmı belirler ve koenzim reaksiyonu gerçekleştirir. Metal iyonları veya vitaminler eksik olduğunda, protein kısmı reaksiyonu gerçekleştiremez, bu da canlıda hastalıklara yol açar.

Canlılardaki her enzim proteinden oluşur ve her protein bir gen tarafından programlanır ve görevlendirilir. Bu duruma bir gen bir enzim hipotezi denir. Genler, sentezlettikleri proteine ne yapacağını şifreler. Bazı enzimler yalnızca proteinden oluşurken, bazıları iki kısımdan meydana gelir:

Apoenzim Kısmı: Bu enzimler, enzimin hangi maddeye etki edeceğini belirler.

Koenzim Kısmı: Bu enzimler organik moleküllerden oluşur ve genellikle fosfat içerir. Koenzim, enzimin protein kısmına göre daha küçük moleküllüdür ve esas işlevi gerçekleştiren kısımdır. Hücrelerdeki birçok vitamin, enzimlerin koenzim kısmı olarak iş görür.

Bazı enzimler, bulundukları ortama belli iyonlar etki ettiğinde aktive olurlar. Canlıların bünyesinde bulunan mangan, çinko, bakır, demir gibi eser elementler, enzimatik işlevlerde aktivatör olarak kullanılır. Enzimlerin işlev görebilmesi için metal iyonlarına ihtiyaçları olabilir. Koenzim metal iyonu ise buna kofaktör denir. Koenzim apoenzim kısmına bağlanmışsa, bu kısma prostetik grup denir. Prostetik grup ile apoenzim kısmının her ikisine birden ise holoenzim denir.

Enzimlerin Sınıflandırılması

  • Transferazlar,
  • Liazlar,
  • Oksidoredüktazlar,
  • Hidrolazlar,
  • İzomerazlar,
  • Ligazlar
şeklinde etki ettikleri maddeye göre adlandırılırlar. Enzimlerin isimlendirilmesinde genellikle sonlarına "-ase" veya "-az" eki getirilir.

Enzimler, kimyasal reaksiyonlar meydana getirdiklerinde bazı faktörlerin etkisinde kalırlar. Bu faktörler, ısı, su, pH değeri ve substrat konsantrasyonudur.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Halil

02 Mayıs 2024 Perşembe

Bu konuda bir kac sorum olacak tam kavrayamadım eğer substrat vitamin ise koenzimle , substrat mineral ise kofaktör ile mi reaksiyona girmis oluyor teşekkürler

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Evet, doğru anlamışsınız. Eğer substrat bir vitaminse, koenzim olarak adlandırılan bir organik molekülle reaksiyona girer. Eğer substrat bir mineralsa, kofaktör olarak bilinen bir inorganik molekülle reaksiyona girer. Sorularınız varsa memnuniyetle yardımcı olurum!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Enzim İsimleri Nelerdir?

Enzim İsimleri Nelerdir?

Enzimlerin Görevleri Nelerdir?

Enzimlerin Görevleri Nelerdir?

Popüler İçerikler

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Gebelikte Karaciğer Enzimlerinin Yükselmesi

Gebelikte Karaciğer Enzimlerinin Yükselmesi

Enzim Substrat İlişkisi

Enzim Substrat İlişkisi

Bebeklerde Karaciğer Enzim Yüksekliği

Bebeklerde Karaciğer Enzim Yüksekliği

Karaciğer Enzim Yüksekliği

Karaciğer Enzim Yüksekliği

Enzimlerin Özellikleri Nelerdir?

Enzimlerin Özellikleri Nelerdir?

Güncel

Nişastayı Şekere Çeviren Enzim

Nişastayı Şekere Çeviren Enzim

Güncel

Bebeklerde Karaciğer Enzimleri Neden Yükselir?

Bebeklerde Karaciğer Enzimleri Neden Yükselir?

Güncel

Sindirim Enzimleri Nelerdir?

Sindirim Enzimleri Nelerdir?