Enzimler, kimyasal tepkimeleri hızlandıran ve genellikle protein yapısında olan organik maddelerdir. Canlı hücreler tarafından üretilen bu özel yapıda proteinler, hücrede DNA'daki genetik bilgiye göre sentezlenir. Enzimlerin proteinden oluşan kısmına apoenzim denir. Tamamen proteinden oluşan enzimler basit enzim olarak adlandırılırken, yapılarında vitamin veya mineral bulunduran ve bu sayede aktifleşen enzimlere bileşik enzim denir. Eğer bu yapılar vitaminlerden oluşuyorsa koenzim, minerallerden oluşuyorsa kofaktör olarak adlandırılır.

Bütün canlılarda olduğu gibi insanlar da organik ve inorganik maddelerden meydana gelir. Hücrelerde sürekli olarak organik ve inorganik maddeler biyokimyasal tepkimeler sonucu değişir. Bu sebeple enzimler, canlıların yaşamı için oldukça önemlidir. Örneğin, aminoasitlerden protein sentezlenmesi enzimler sayesinde gerçekleşir. Ayrıca solunum ve fotosentez gibi temel biyolojik süreçler de enzimlerin yardımı ile olur. Bu biyokimyasal olaylar sayesinde canlı büyür, hücreleri yenilenir ve hareket eder. Eğer enzimler olmasaydı, bu tepkimeler ya hiç gerçekleşmezdi ya da çok yavaş olurdu. Enzim sentezinin hangi zamanda ve ne miktarda yapılacağı bilgileri genlerde bulunur. Hücrelerde DNA, RNA ve ATP sentezine gerekli enzimlerin üretilmemesi hücre ölümlerine sebep olabilir. Bazı enzimlerin eksik üretilmesi veya hiç üretilmemesi, zihinsel özürlülük gibi birçok kalıtsal hastalığa yol açar. Enzimler, hücrelerde üretildikleri gibi hücre dışında da çalışabilir ve birçok sanayi dalında kullanılmaktadır. Örneğin, bazı deterjan türlerinde lekeleri çıkarmak için enzimler kullanılır.

Enzimlerin işlevsel yapılarına etki eden başlıca faktörlerden biri sıcaklıktır. Enzimler protein yapıda oldukları için sıcaklık değişimlerinden etkilenirler. Normal işlevlerini yerine getirebilmeleri için belirli bir sıcaklık ortamına ihtiyaç duyarlar ve bu sıcaklık genellikle 30-35 derece aralığında olmalıdır. Daha yüksek veya daha düşük sıcaklık seviyeleri enzimlerin çalışma hızını yavaşlatıcı etkiler gösterir. Yüksek sıcaklıklarda enzimler tamamen deforme olup bozulurken, düşük sıcaklık seviyelerinde ve donma derecelerinde yapıları bozulmaz. Bu sebeple besin maddeleri dondurularak enzimler inaktif hale getirilir ve bozulmadan saklanabilirler.

pH derecesi de enzimlerin işlevsel faaliyetlerinde etkilidir. Enzimlerin en iyi şekilde işlevlerini yerine getirebilmesi için normal pH değeri 7 civarında olmalıdır. Ancak bazı enzimler farklı pH değerlerinde işlevlerini sürdürebilir. Örneğin, insanlarda pepsin pH 2 değerinde en iyi işlevini yaparken, tripsin pH 8,5 değerinde işlev gösterir.

Su, enzimlerin işlevlerini yerine getirmeleri için gerekli bir faktördür. Enzimler işlevlerini su ile gerçekleştirir. Su yoğunluğunun yüzde 15'in altına düşmesi durumunda enzimler görevlerini yapamaz hale gelir. Siyanür, kurşun ve cıva gibi bazı maddeler enzimlerin yapısal etkinliklerini durdurucu etkiler gösterir. Bu maddelere inhibitör maddeler denir ve bunların alınması enzimlerin yapısal işlevlerini bozarak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.