Enzim aktivitesi, kimyasal bir tepkimeye neden olan ve bu tepkimeyi hızlandıran, genellikle protein yapısında bulunan maddelerin, yani enzimlerin, işlevini ifade eder. Canlı hücrelerde meydana gelen yapım ve yıkım tepkimelerinin tümüne metabolizma adı verilir. Kimyasal tepkimenin başlaması ve devam etmesi için tepkimeye girecek moleküllerin, aktivasyon enerjisi adı verilen enerji engelini aşması gerekmektedir. Bir kimyasal tepkimenin başlayabilmesi için gereken en düşük enerji seviyesine aktivasyon enerjisi denir. Katalizör kullanılması ile bu enerji engeli aşılabilir. Canlı sistemlerde kimyasal tepkimelerin çoğu hücrelerde meydana gelir. Kimyasal tepkime esnasında ortaya çıkan yüksek ısı, proteinlerin yapısını bozabilir ve canlıya zarar verebilir. Hücrelerde kimyasal tepkimelerin gerçekleşebilmesi için enerji engeli enzim (biyolojik katalizör) kullanılarak aşılır. Katalizör, kimyasal tepkimeye girip, tepkimeyi hızlandırıp, tepkime sonunda da hiçbir değişikliğe uğramadan çıkan maddedir. Canlı sistemlerdeki bu katalizörlere enzim denir.

Enzim aktivitesi, laboratuvarlarda enzim ölçüm yöntemleri ile ölçülür. Enzim inhibisyonunun ve enzim kinetiğinin araştırılması için bu yöntemler oldukça önem taşır. Enzim miktarı, diğer kimyasal bileşenlerde olduğu gibi, aktivite cinsinden enzim birimi ile ölçülür ya da molar birim ile ifade edilir. Birim zaman başına dönüştürülen substrat mol sayısına eşit olan enzim aktivitesi, mevcut aktif enzim miktarının bir ölçüsü olup, dolayısıyla belirtilmesi gereken şartlara bağlıdır. SI birimi katal olup, 1 katal = 1 mol/s (1 mol/saniye) olarak tanımlanır. Bu değer oldukça büyük bir birimdir. Daha yaygın olarak kullanılan bir birim ise; 1 enzim birimi (U) = 1 µmol/min. 1 U, 16.67 nanokatal'a eşittir. Enzim aktivitesi genellikle katal olarak verilip, enzimin doğal hedefi varsayılır. Bazı standart substratlar türünden de verilebilen enzim aktivitesine örnek olarak; jelatin için jelatin sindirim birimleri, süt proteinleri için süt sıkılaştırma birimleri kullanılmaktadır. Bunlar, bir gram enzimin süt proteinlerini ya da jelatini hangi hızla sindireceğini ifade eden birimlerdir.

Spesifik aktivite, enzimin yaygın olarak kullanılan diğer bir birimidir. Spesifik aktivite, enzim aktivitesinin bir ölçüsüdür. Bir enzimin, 1 miligram toplam proteinindeki aktivitesini ifade eder. Spesifik aktivite, enzimin saflık derecesinin bir göstergesi olarak kullanılır; yüksek spesifik aktivite, enzimin daha saf olduğunu gösterir.

Bu yöntemler, enzimlerin kinetik özelliklerini ve inhibisyon mekanizmalarını anlamak için kullanılır. Hız deneyleri, enzimlerin substrat dönüşüm hızlarının ölçülmesini sağlar. Relaksasyon deneyleri, enzim-substrat komplekslerinin denge durumuna dönüş hızlarını inceler. Geçici kinetik deneyleri, enzim tepkimelerinin başlangıç aşamalarını inceleyerek mekanizmayı anlamaya yardımcı olur. İlerleme eğrisi deneyleri ise, enzim tepkimesinin zaman içindeki seyrini takip eder.

Enzim aktivitesi, biyokimyasal araştırmalar ve tıbbi teşhisler için kritik bir öneme sahiptir. Enzimlerin aktivitelerinin doğru bir şekilde ölçülmesi, biyokimyasal süreçlerin anlaşılmasına ve hastalıkların teşhis ve tedavisinde önemli katkılar sağlar.