Bileşik Enzimlerin YapısıBileşik enzimler, protein yapısına ek olarak protein olmayan bir kısım içeren enzimlerdir. Bu enzimlerin yapısı iki ana bileşenden oluşur:
- Polipeptit zincirlerinden oluşan protein yapısıdır. - Enzimin özgüllüğünü ve substrat bağlama bölgesini belirler. - Sıcaklık ve pH değişimlerinden etkilenir, yüksek sıcaklıkta denatüre olabilir.
- Protein olmayan organik veya inorganik yardımcı moleküllerdir. - Apoenzimle birlikte aktif enzim kompleksini oluşturur. - Enzimatik reaksiyonun gerçekleşmesi için gereklidir. Kofaktör Çeşitleri:
- Apoenzime sıkıca (kovalent bağlarla) bağlı organik moleküllerdir. - Örnek: Hem grubu (hemoglobin ve sitokromlarda), biyotin.
- Apoenzime gevşek bağlanan, genellikle vitaminlerden türeyen organik moleküllerdir. - Reaksiyon sırasında geçici olarak bağlanır ve ayrılırlar. - Örnek: NAD+, FAD, koenzim A.
- İnorganik kofaktörler olarak görev yapar. - Örnek: Zn²+ (karbondianhidraz), Mg²+ (DNA polimeraz), Fe²+/Fe³+ (katalaz). Bileşik Enzimlerin Çalışma Mekanizması:Apoenzim ve kofaktör birlikte "holoenzim" adı verilen aktif enzim formunu oluşturur. Kofaktör, enzimatik reaksiyonda elektron, atom veya fonksiyonel grup transferinde rol oynayarak kataliz sürecine katkıda bulunur. Önemli Noktalar:- Bileşik enzimler ancak her iki bileşen de mevcut olduğunda aktif haldedir. - Kofaktör eksikliği enzim aktivitesinin kaybına yol açar. - Birçok vitamin ve mineral, vücutta koenzim veya kofaktör olarak işlev görür. |